JORHÚRT JORÍN (Խորհուրդ խորին)

JORHÚRT JORÍN
Խորհուրդ խորին

El texto de este himno fue escrito en el siglo XII por el célebre poeta y músico armenio Jachadúr Daronatsí (Խաչատուր Տարոնացի). Se canta en el momento en que el sacerdote se reviste para entrar a la iglesia y comenzar la Santa Misa. Por eso, a lo largo de todo el texto hay numerosas expresiones que hacen alusión al hecho de vestirse, adornarse o ceñirse. El himno consta de 9 estrofas, de las cuales las 3 primeras hablan de la Creación y la Redención, las siguientes hablan de los ornamentos con que se reviste el sacerdote, y la última es una oración por la Iglesia. Por lo general no se llega a cantar todo el himno completo: una vez que el sacerdote ya está frente al altar, se pasa directo a la última estrofa. Si el que celebra la Misa es un obispo, cuando ya está listo para ingresar al templo, se intercala el himno “Hrashapár” como canto de entrada y luego, al estar frente al altar, se pasa a la última estrofa de Jorhúrt Jorín, que siempre se canta; esta intercalación de himnos se hace de manera ininterrumpida. Durante el tiempo de Cuaresma, este himno no se canta.


🎼 VERSIONES DEL HIMNO
Aquí podrás escuchar diferentes versiones del himno. Si no te aparece el reproductor audio ▶️ o te aparece pero no podés escucharlo, probá haciendo click sobre el parlantito 🔊 que está al comienzo de cada título. En caso de que el audio no se reproduzca, probá actualizando la página e intentá de nuevo. Si estás en una computadora, podés actualizarla simplemente presionando la tecla F5.


🔊 · Magar Iegmalián (Մակար Եկմալեան)
Si bien existe partitura para el himno completo en la Misa de Iegmalián, en este caso, el coro canta las estrofas 1, 2, 3, 5 y 9. En la partitura original de esta versión del himno, las voces son masculinas (2 tenores y un bajo), acompañadas con órgano, pero en la interpretación que hay en el audio el coro es mixto. Ver biografía de Iegmalián.


🔊 · Gomidás Vartabéd (Կոմիտաս Վարդապետ)
El coro canta todo lo que está escrito en la partitura de la Misa de Gomidás, que son las estrofas 1, 2, 3 y 9. La interpretación es de un coro masculino a capella. Ver biografía de Gomidás.


🔊 · Khoren Mekhanejian (Խորէն Մեխանճեան)
El canto está a 4 voces mixtas acompañadas de órgano. Las estrofas que se cantan son la 1, 2 y 9. La melodía y la armonía son distintas a las versiones que figuran más arriba.


🔊 · Edgar Manas (Էտկար Մանաս)
Esta versión es completamente distinta a las anteriores, tanto melódica como armónicamente. Aquí se cantan las estrofas 1, 2, 3 y 9, acompañadas de órgano. La 1ª estrofa está cantada por un solista y el resto por el coro.


📖 TEXTO COMPLETO
A continuación, ofrecemos el texto del himno en armenio clásico o lengua “krapár” (գրաբար), con su correspondiente transliteración del himno al alfabeto latino, para que pueda ser leído incluso por alguien que no conozca las letras armenias. Y más abajo, la traducción al castellano:

* Armenio:
- Խորհուրդ խորին, անհաս, անսկիզբն, որ զարդարեցեր զվերին պետութիւնդ, ի յառագաստ անմատոյց լուսոյն գերապանծ փառօք զդասս հրեղինաց:
- Անճառահրաշ զօրութեամբ ստեղծեր զԱդամ պատկեր տիրական եւ նազելի փառօք զգեստաւորեցեր ի դրախտն Ադենի տեղի բերկրանաց:
- Չարչարանօք քո սուրբ Միածնիդ նորոգեցան արարածք ամենայն, եւ վերստին մարդն անմահացաւ` զարդարեալ ի զգեստ անկողոպտելի:
- Անձրեւածին բաժա'կ հրահոսան, որ հեղար յառաքեալսն ի սուրբ վերնատանն, հե'ղ եւ ի մեզ, Հոգի'դ Սուրբ Աստուած, ընդ պատմուճանին զքո զիմաստութիւն:
- Տան քում վայել է սրբութիւն, որ զգեցար զվայելչութիւն, սրբութիւն փառաց ընդ մէջ քո ածեալ, պատեա' զմէջս մեր ճշմարտութեամբ:
- Որ զարարչագործ բազուկս քո տարածեցեր ընդդէմ աստեղաց, հաստատեա' զբազուկս մեր կարողութեամբ, համբարձմամբ ձեռաց առ քեզ միջնորդիլ:
- Ւիւսմամբ թագ ի գլուխ պատեսցես զմիտս եւ զգայարանս, խաչանիշ ուրարամբ ըստ Ահարովնի ծաղկեալ յոսկեթել ի զարդ խորանին:
- Րամից բոլորից տիրապէս աստուածպետական նափորտապատ սիրով զմեզ զգեստաւորեցեր` քում սուրբ խորհրդոյդ լինել սպասաւոր:
- Թագաւոր երկնաւոր, զեկեղեցի քո անշարժ պահեա եւ զերկրպագուս անուանդ քում պահեա' ի խաղաղութեան:

* Fonética:
- Jorhúrt jorín, anhás, anêsguízpn, vor zartaretsér zverín bedutiúnt, i harakásd anmadúits lusúin, kerabándz parók, ztásês hreghináts.
- Andyarahrásh zorutiámp sdeghdzér zAtám badguér diragán, iev nazelí parók zkesdavoretsér i trajdn Atení deghí pergranáts.
- Charcharanók ko surp Miadznít noroketsán ararádzk amenáin, iev verêsdín martn anmahatsáv zartariál i zkesd angoghobdelí.
- Antzrevadzín payág hrahosán, vor heghár harakiálsn i surp vernadúnn, hegh iev i mez, Hokít Surp Asdvádz, ënt badmudyanín zko zimasdutiún.
- Dan kum vaiél e sêrputiún, vor êzketsár êzvaielchutiún, sêrputiún paráts ênt mech ko adziál, badiá êzméchs mer dyêshmardutiámp.
- Vor zararchakórdz pazúguês ko daradzetsér ênttém asdegháts, hasdadiá zpazúgs mer gatoghutiámp, hampartzmámp tzeráts ar kez michnortíl.
- Hiusmámp tak i kluj badestsés êzmíds iev êzkaiaráns, jachanísh urarámp êsd Aharovní dzaghguiál hosguetél i zart jornaní.
- Ramíts poloríts dirabés asdvadzbedagán napordabád siróv zmez zkesdavoretsér kum surp jorhêrtúit linél sbasavór.
- Takavór iergnavór, zEgueghetsí ko ansháryê bahiá, iév zerguêrbakús anvánêt kum bahiá i jaghaghutián.

* Castellano:
- Oh misterio profundo, incomprensible, sin comienzo, que adornaste con excelsa gloria a las dominaciones celestiales y a los coros de los ángeles en el tabernáculo de la luz inaccesible.
- Con indecible y milagrosa fuerza creaste a Adán, semejante a tu señorial imagen, y lo vestiste con suntuosa gloria en el jardín del Edén, lugar de encantos.
- Por los sufrimientos de tu Santo Unigénito, se renuevan todas las creaturas, y el hombre se inmortalizó otra vez adornado con vestimenta inviolable.
[...]
- Oh Rey celestial, conserva firme a tu Iglesia; y a nosotros, adoradores de tu nombre, consérvanos en la paz.


🎼 VERSIONES SOLEMNES
En solemnidades, la primera estrofa del himno se canta con una melodía especial, muy melismática, pensada para ser cantada por un solista como voz principal, y sólo para el momento en que el sacerdote se reviste en la sacristía. Luego, al entrar al templo, siguen las estrofas del himno pero en su versión normal.


🔊 · Magar Iegmalián (Մակար Եկմալեան)
La interpretación es de una soprano acompañada por órgano, aunque en la partitura original está escrita para tenor solista, con acompañamiento de voces y órgano; en esta grabación no hay segundas voces. Aquí no está la versión entera de la primera estrofa sino sólo los 2 primeros renglones.


🔊 · Gomidás Vartabéd (Կոմիտաս Վարդապետ)
La interpretación es de un tenor acompañado por un coro que hace juegos de voces, sin acompañamiento de órgano. Al igual que en el caso anterior, esta grabación no tiene la versión entera de la primera estrofa sino sólo, en este caso, el primer renglón del texto.


💡 DETALLE
Si vemos el exto completo del himno, podemos observar que las iniciales de cada una de sus estrofas –a excepción de la última– forman el nombre del autor (Խ-Ա-Չ-Ա-Տ-Ո-Ւ-Ր), a modo de acróstico, como si fuera una especie de firma.


Para aprender el himno y cada voz por separado, ingresá al siguiente enlace:
🌐 https://armenianmass.blogspot.com/2015/12/jorhurt-jorin.html